Eerste zorgmedewerkers door ‘corona-teststraat’

08 april 2020

In enkele dagen tijd stampte de GGD Zuid-Holland Zuid een drive-through uit de grond, waar zorgpersoneel getest kan worden op het coronavirus. “In een minuutje is het gepiept.”

Een automobilist rijdt het terrein op van het Veiligheidscentrum Spinel in Dordrecht, dat door een zeil grotendeels wordt onttrokken aan het zicht. Oranje pionnetjes wijzen de weg naar de ‘teststraat’. De ‘patiënt’ blijkt op de achterbank te zitten. Op verzoek van een volledig ingepakte verpleegkundige opent de vrouw de zijdeur en draait een kwartslag, zodat de test vanuit de auto afgenomen kan worden.

De verpleegkundige neemt met een wattenstaafje eerst slijm weg uit de keel. “Als iemand kokhalsneigingen krijgt, weet je dat je diep genoeg zit”, heeft Eveline Berendsen kort daarvoor uitgelegd. “Bij de neus gaat het staafje er 2 tot 3 centimeter in, totdat je weerstand voelt. In een minuutje is het gepiept.” De patiënte knippert na afloop een paar keer snel met haar ogen, vanwege het ongemak. Daarna glimlacht ze, ogenschijnlijk opgelucht.

“Het is niet een heel fijn onderzoek, nee”, zegt Ellen Verspui, arts Infectieziektebestrijding bij de GGD Zuid-Holland Zuid. “Maar deze mensen willen heel graag weten of ze het hebben.”

Het gaat om zorgmedewerkers die buiten de ziekenhuizen werken met patiënten en coronaverschijnselen hebben. Tot nu toe werden al wel artsen en verpleegkundigen in ziekenhuizen getest op het virus. Niet al het zorgpersoneel kon worden getest, omdat er een tekort aan testcapaciteit bestond. Dat leidde tot kritiek in de zorgsector en in de Tweede Kamer, omdat juist zij veel contact hebben met vaak kwetsbare patiënten. Sinds maandag testen de 25 GGD’en nu ook personeel dat werkzaam is in onder meer de verpleegzorg en thuiszorg.

Verpleeghuizen

“Neem de verpleeghuizen”, zegt Verspui. “Nu daar geen bezoek meer komt, zijn de zorgmedewerkers de enige die het coronavirus nog binnen kunnen brengen. Zorgpersoneel met klachten zit thuis omdat ze geen patiënten willen infecteren. Tegelijkertijd zijn ze ook heel hard nodig en wil je ze zo snel mogelijk weer inzetten. Maar dan wil je wel zeker weten dat ze geen corona hebben.”

Alle zorginstellingen hebben een brief gekregen van de GGD dat deze testmogelijkheid er nu is. Een bedrijfsarts, instellingsarts of huisarts kan namens de medewerker een aanvraag doen, waarna de GGD een afspraak inplant voor de drive-through. Voorwaarde is dat de medewerker al minimaal 24 uur corona-achtige klachten heeft. “Anders is de test niet betrouwbaar”, legt Verspui uit. “De uitslag kan dan ten onrechte negatief zijn.”

Het testen is voor sommigen een emotionele gebeurtenis, merkt Verspui. “Ze zien mensen in een beschermend pak, met een masker op. Dan wordt het ineens wel heel echt. Dat kan best beangstigend zijn. We hebben al iemand gehad die in tranen uitbarstte. Die vang je dan op, zo goed en zo kwaad als dat gaat op 1,5 meter.”

Go

Bij de eerste tent checkt René Blaak, normaal gesproken werkzaam als consulent leerplicht, samen met een collega van de afdeling communicatie het identiteitsbewijs en het aanvraagformulier van de ‘patiënt’. Bij een ‘go’ wordt het formulier onder de ruitenwisser gestopt en mag de auto doorrijden naar de tweede tent, waar na een tweede ID-check de test wordt afgenomen. Bij de derde en laatste stop krijgt de geteste zorgmedewerker uitleg over de procedure rondom de uitslag en een brief mee met medische informatie en ‘leefregels’.

“Het was even vervelend ja”, zegt een 53-jarige vrouw uit Hardinxveld-Giessendam over het keel- en neusuitstrijkje. Ze hoest zachtjes. “Allemaal voor het goede doel.”

© Arie Kievit

Ziek

De Hardinxveldse werkt in een verpleeghuis op de dagbesteding. Vorige week dinsdag meldde ze zich ziek. Zonder de coronacrisis zou ze vermoedelijk gewoon doorgewerkt hebben, want echt slecht voelt ze zich niet. “Ik heb geen koorts, wel hoestklachten en pijn op de borst door de benauwdheid”, vertelt ze, nog altijd vanuit haar auto. “Maar in mijn werk kan ik geen 1,5 meter afstand houden, anders kan ik die mensen niet verzorgen.”

En dus blijft ze sindsdien thuis. Haar man en dochter hebben geen klachten en doen de boodschappen. Zelf komt ze niet buiten. “Alleen in de tuin. Gelukkig is het mooi weer.”

Ze is blij dat ze nu getest kan worden. “Ik wil graag weten of ik het heb. Zo niet, dan kan ik morgen weer aan de slag bij wijze van spreken.” Over haar eigen gezondheid maakt ze zich niet echt druk. “Ik heb geen last van onderliggend lijden. Maar ik hoop nog steeds dat het coronavirus aan me voorbij gaat.”

Mobiel testteam

“Heel zieke mensen willen we hier niet”, zegt Verspui. “Dat levert een te groot risico op in de teststraat en daar is die ook niet voor bedoeld. Die medewerkers kunnen sowieso nog niet werken, dus het heeft weinig zin.”

De GGD beschikt ook over een mobiel testteam. “Daarmee gaan we bijvoorbeeld langs verpleeghuizen om bewoners te testen. Voor verpleeghuizen is het heel belangrijk om te weten of een bewoner besmet is, zodat ze maatregelen kunnen nemen.”

Dat is een tijdrovende klus, vertelt verpleegkundige Eveline Berendsen, die normaal gesproken op een consultatiebureau werkt en vanwege de coronacrisis is ingevlogen om testen af te nemen bij mensen thuis of in instellingen. “Dan moet je steeds omkleden. Hier in de teststraat kan ik mijn beschermende pak drie uur achtereen aanhouden.”

De testmonsters gaan naar het Regionaal laboratorium medische microbiologie (RLM) naast het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. De uitslag van elke test, die zo’n 48 uur op zich laat wachten, wordt met de GGD gedeeld. De GGD licht op haar beurt de arts, die de aanvraag heeft ingediend, in. Verspui: “Bij een positieve test bellen wij ook zelf met de patiënt om het contactonderzoek in gang te zetten. Ja, dat doen we nog steeds. Alleen minder uitgebreid dan in het begin, toen er minder patiënten waren.”

Bron: ad.nl