Zorgketen Zuid-Holland Zuid bereidt zich voor op ‘digitale verstoringen’

Hoe bereid je je voor op digitale verstoringen? Jeroen Peeters van de GHOR ZHZ is betrokken bij een groter traject rondom digitale weerbaarheid. In dit artikel neemt hij ons mee in de voorbereiding op wat nu een enorm actueel onderwerp is.

De Russische inval in Oekraïne duurt voort en de spanningen tussen Rusland en het Westen zijn alleen maar toegenomen. De gevreesde ‘cyberoorlog’ lijkt nu echt losgebarsten. In de media doen geruchten de ronde dat het zou gaan om Kremlin-gezinde hackgroeperingen die het voorzien hebben op vitale delen van de westerse samenleving. Terwijl deze hacks het nieuws nog domineren wordt op vrijdagavond een ‘Huisartsenpost Informatie Systeem’ (HIS) geblokkeerd van twee van de drie huisartsenposten (HAP) in de regio Zuid-Holland Zuid (ZHZ). Medewerkers kunnen niet meer inloggen in het systeem. In de HAP’s, die in ziekenhuizen gevestigd zijn, draait dit systeem op de ICT infrastructuur van het ziekenhuis. Daarnaast wordt een grote HIS-leverancier voor de dagzorg van huisartsen gehackt. Het is niet duidelijk wie verantwoordelijk is voor de hacks. Nieuwe aanvallen zijn niet uit te sluiten.

Opzet

Voorgaande situatie is op hoofdlijnen het scenario dat de leden van het Kernteam ZHZ (operationeel/tactisch team zorg) en RONAZ ZHZ (strategisch team (niet-acute) zorg) in september kregen toegezonden met de vraag dit intern en binnen de sector te bespreken aan de hand van de volgende vragen:

  1. Wat betekent dit scenario voor jouw instelling en sector?
  2. Wat betekent het voor anderen als het bij jou mis gaat?
  3. Wat heb je van elkaar nodig?
  4. Hoe kun je elkaar helpen?
  5. Welke kritieke (strategische) besluiten moeten er worden genomen?

digitale verstoringen

De uitkomsten hiervan werden vervolgens gedeeld in het Kernteam- en RONAZ-overleg half oktober en leverden mooie gesprekken op over onder meer impact, verantwoordelijkheden en onderlinge verwachtingen.

Uitkomsten digitale verstoringen

digitale verstoringenDe goede opkomst en de voorbereidingen die ieder getroffen had, laat zien dat het thema leeft en ieder het belang van een goede voorbereiding hierop inziet. Dit werd ook beaamd door alle deelnemers en er was, met name op operationeel/tactisch niveau behoefte om hier vervolg aan te geven. Enkele andere conclusies naar aanleiding van de twee bijeenkomsten waren als volgt:

 

  • Elkaar in de keten tijdig informeren en signalen snel bij elkaar brengen is belangrijk.
  • Afstemming in het RONAZ kan zorgen voor overzicht, met name bij een digitale verstoring die een groot deel van of de gehele keten direct raakt.
  • Het in beeld hebben van de juiste contactpersonen en uitwisseling van expertise in de warme fase is wenselijk.
  • Het zorgen voor voldoende bewustzijn in organisaties voor het (ketenbrede) risico van digitale verstoringen is een grote opgave. Meer aandacht voor opleiden, trainen en oefenen en delen van geleerde lessen is hierbij van belang.

Traject ‘Digitale weerbaarheid’ van Zuidwest-Nederland

Deze bijeenkomsten zijn onderdeel van het grotere traject rondom ‘digitale weerbaarheid’, van GHOR ZHZ, in samenwerking met het Traumacentrum Zuidwest-Nederland, GHOR Zeeland en Rotterdam-Rijnmond, ondersteund door Trimension. Waar eerder dit jaar aandacht was voor bewustwording en voorbereiding van de eigen organisatie, was bij deze bijeenkomsten met name aandacht voor de keten als geheel binnen regio ZHZ.

Na deze bijeenkomsten over digitale verstoringen houdt het nog niet op. In januari 2023 volgt er bijvoorbeeld nog een bijeenkomst (met  diverse sprekers en een crisissimulatie) waar de focus ligt op de verbinding vanuit lokaal en regionaal met landelijk. Daarnaast blijven we binnen de regio uiteraard aandacht vragen voor dit urgente thema, zodat alle zorgorganisaties dit onderdeel laten zijn van hun crisisvoorbereidingen.

 

 

Gerelateerde artikelen

GHOR Zuid-Holland Zuid
Prof. Kohnstammlaan 10
3312 KL  Dordrecht

GHOR in beweging