BLOG: De complexe GHOR?

15 juli 2019

Het is mooi om de eerdere algemene blogs over complexiteit af te sluiten met de GHOR. Het werkveld waar ik nu zo’n half jaar werk. Complexiteit is niet erg, als we hem maar begrijpen zegt Taleb hieronder. Maar wat valt er nu aan te begrijpen? Ik ga een poging doen om een inkijkje en doorkijkje te geven in deze wereld.

De GHOR, waar hebben we het over?

Op 20 juni hadden we een landelijke GHOR netwerkdag in Amsterdam. Tijdens deze dag leerden we van elkaar en van anderen. Bijvoorbeeld door een presentatie van de organisatoren van Sail Amsterdam. Tijdens die dag zag ik in de openingsspeech het volgende overzicht:

Als je dit ziet dan denk je, wat gaat de GHOR hier in doen? Ik kom hier later op terug.

Wie gaat er over?

In de wereld van de GHOR is de directeur Publieke Gezondheid (DPG) de leidinggevende. Dat is de directeur van de GGD. Deze functionaris is eindverantwoordelijk voor het werk van de GHOR. Waar bestaat dat uit? Kortweg uit:

1. 1. Regie en coördinatie op geneeskundige hulpverlening tijdens de crisis.
   2. Advies geven in de voorbereiding.

Dit is de hoofdlijn, al valt er veel meer over te schrijven. Dit doen 25 regio’s met zo’n 200 collega’s. Maar wat daar achter vandaan komt is een hele grote groep met mensen en organisaties, de zorgverleners; 1.2 miljoen personen!

Hoewel de directeur van de GGD dus eindverantwoordelijk is voor deze taken, is de GHOR onderdeel van de Veiligheidsregio. Het doel van de Veiligheidsregio is namelijk om brandweer, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening onder één dak te organiseren.
Dat betekent dat de directeur Veiligheidsregio ook een rol heeft in de crisisbeheersing, georganiseerd door de GHOR. De directeur Veiligheidsregio legt verantwoording af aan zijn algemeen bestuur. Dat doe de DPG ook, alleen dan aan een ander algemeen bestuur.
In de praktijk zie je dan ook dat de GHOR in grofweg de helft van de regio’s is ondergebracht bij de GGD en bij de andere helft bij de Veiligheidsregio. Dit met nog een aantal tussen- en samenwerkingsvarianten. En deels dan ook nog eens een andere interpretatie van bovenstaande taken. Versnippering…

De zorg verzamelt zich

Een andere ontwikkeling is het regionaal overleg acute zorg (ROAZ). In dit overleg organiseert de acute zorg (ambulancediensten, ziekenhuizen, etc) zich. Dit met name met de vraag hoe de hele geneeskundige keten op elkaar afgestemd is. Dit overlapt natuurlijk deels de GHOR taken. Want wanneer gaat acute zorg over in een crisis? Je begrijpt; voer voor discussie… Daarnaast zijn die regio’s ook nog eens wisselend. Zo beslaat onze ROAZ regio drie Veiligheidsregio’s.

Wie is bevoegd?

Daarnaast zijn de bevoegdheden vrij versnipperd. De DPG, burgemeesters, voorzitters Veiligheidsregio, minister van VWS en de inspectie gezondheidszorg hebben bevoegdheden, om er maar een aantal te noemen. Dit naast de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de zorginstellingen zelf.

Gedachten over positionering

De positie van de GHOR is een kans. Namelijk, overal in het land zien we crisistypen veranderen. De klassieke brand en explosie blijft, maar er komt meer bij. Van discussies over kunstgrasvelden, tot de sluiting van Fort Oranje. Of van de aanvaring in Grave met zijn ‘cascade-effecten’ tot de 112 uitval op maandag 24 juni 2019.

Al neemt dat natuurlijk niet weg dat we wat mij betreft wel mogen streven naar wat minder versnippering…

Disclaimer

Dit blog is geschreven door Jos Bal (destijds Beleidsadviseur GHOR), omdat ik het leuk vind om af en toe eens wat informatie te delen naar aanleiding van mijn opleiding Risk, Crisis and Disastermanagement. Bovendien vind ik dat we vanuit de Veiligheidsregio, als deskundige op het gebied van crisisbeheersing, onze kennis en ervaring zoveel mogelijk moeten delen. Overigens reflecteert deze blog mijn eigen visie op crisisbeheersing en niet die van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid of de GHOR.