Bij deze zwarte bladzijde hebben hulpverleners bijgedragen wat mogelijk was

03 november 2022

Een buurt barbecue in Nieuw-Beijerland eindigde in augustus in een nachtmerrie. Een vrachtwagen maakte dodelijke en gewonde slachtoffers. Hulpverleners deden in die gitzwarte omstandigheden hun werk. Drie van hen vertellen over hun ervaringen en laten het belang van samenwerken in de geneeskundige keten zien.

“Ik was die dag in de meldkamer verantwoordelijk voor de uitgifte”, kijkt Jos Böke terug. “Mijn collega neemt dan de 112 meldingen aan, ik bekijk vervolgens welke ambulances beschikbaar zijn. Een stroom van tientallen meldingen over hetzelfde incident in Nieuw-Beijerland maakte duidelijk dat het helaas serieus mis was.” Al snel waren vijf ambulances onderweg. Net als de traumahelikopter, die voor een eerdere melding nog in de buurt van Dordrecht was. “We konden ook de traumahelikopters van Nijmegen en Amsterdam inschakelen, later bleek hun inzet niet nodig. Ik heb de Officier van Dienst-Geneeskundig (OvD-G) gealarmeerd en gekoppeld aan de aanrijdende eenheden, zodat zij met elkaar konden communiceren.”

Omgeving in shock

In die eerste ambulance zaten Kees Schrier en Edwin Smits. “Toen mijn pager ging was snel duidelijk dat het zeer ernstig was”, herinnert Kees zich. “Edwin en ik bespraken hoe we de triage van slachtoffers wilden aanpakken. Ook overlegden we gelijk met de OvD-G.” Dat was Nathan Waller. “Voordat ik thuis de straat uit reed, vroeg ik met code 10 om grootschalige geneeskundige bijstand”, vertelt hij. “Ik overlegde met de Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg en in overleg met de meldkamer besloten we een tweede OvD-G op te roepen. Uiteindelijk nam ik plaats in het CoPI en was Anouk van Galen in het veld beschikbaar.”

Kees: “Je verwacht in een situatie terecht te komen met lawaai en mensen die aan je trekken. Maar het leek of er een glazen stolp over het gebied was gezet. Net een scenario uit een slechte film. Een onwerkelijke situatie. De hele omgeving was doodstil en leek in shock, inclusief bomen en vogels. Ik trof een groep van zo’n dertig mensen. In de 22 jaar dat ik dit werk doe, heb ik niet eerder zulke grauwe gezichten en nare taferelen gezien. We werden al snel bijgestaan door de andere ambulances en de traumahelikopter. Maar we konden lang niet voor iedereen nog iets betekenen. Intussen bleek dat verschillende gewonde kinderen al door bewoners naar het ziekenhuis waren gereden. Mensen die door de emoties onwel werden, hielden we in de gaten.”
Nathan: “Onderweg was er druk portofoonverkeer en houd je rekening met een chaotische situatie. Maar ook ik trof de surrealistische sereniteit. Dat zal me altijd bijblijven. Er was al ruimte gemaakt voor de hulpverlenende diensten, betrokken buurtbewoners werden opgevangen. Hulpverleners deden hun werk in stilte. Met de ambulances, politie en brandweer heb ik het beeld en prognoses gedeeld en startten we de processen om betrokkenen en nabestaanden verder bij te staan.”

Teamwork tijdens zwarte bladzijde

Met voldoende hulp ter plaatse kon de meldkamer afschalen. Jos: “In de tussentijd hield mijn collega zich bezig met de reguliere gang van zaken. In een buurgemeente werden bijvoorbeeld twee ambulances ingezet voor een reanimatie. Daarnaast heb ik de aangrenzende Veiligheidsregio Midden- en West Brabant om bijstand gevraagd om in ambulancedekking voor de hele regio te kunnen voorzien. Zij verleenden direct medewerking.”

“Met verschillende hulpverleners van de partnerorganisaties ter plaatse had ik enkele weken eerder geoefend”, kijkt Nathan verder terug. “Dan merk je dat zulke oefeningen enorm hebben geholpen om als team op te treden. Iets wat je zelden doet, doe je zelden goed, zeg ik wel eens. Maar gezamenlijk oefenen zorgt voor een hele stevige basis, die waarde is onbetaalbaar. We wisten elkaar te vinden en werkten allemaal zeer betrokken aan hetzelfde doel. Door teamwork hebben we bij deze hele zwarte bladzijde voor de buurt alles kunnen bijdragen wat binnen onze mogelijkheden lag.” Jos, de meldkamercentralist, sluit zich daar bij aan: “Iedereen kreeg de juiste informatie, het liep zoals het volgens de procedures moet verlopen.”

“Bij zulke grootschalige incidenten met veel hulpverleners is communicatie nog wel eens lastig”, besluit Kees van de Ambulancedienst ZHZ. “Jos zorgde vanuit de meldkamer voor duidelijkheid en structuur. Met etherdiscipline waarin alleen de belangrijkste informatie werd gedeeld. Daarnaast schatte hij met Nathan de situatie goed in en organiseerden ze snel voldoende hulpverlening. Ook ik merkte opnieuw dat het geleerde van oefeningen automatisch bovenkwam. Dat pleit ervoor om misschien nog vaker en meer te oefenen. Drie dagen na het incident hebben we ter plekke bloemen gelegd. In zulke trieste omstandigheden, waarbij mensen in een enkel ogenblik dierbaren zijn kwijtgeraakt, voelde je onderlinge verbinding tussen de mensen die de situatie daar hebben meegemaakt. Ik ben mijn collega Edwin en de andere betrokkenen dankbaar voor de bijdrage die we gezamenlijk hebben kunnen leveren.’’