Inzet GHOR bij brand in Molenaarsgraaf

05 december 2018

Vanwege een zeer grote brand bij verpakkingsbedrijf Montapacking in Molenaarsgraaf werd eind september opgeschaald naar GRIP 2. Doordat bij het bedrijf veel plastic wordt opgeslagen, zaten er mogelijk hoge concentraties gevaarlijke stoffen in de rook die over de omgeving trok. Ook waren er stankklachten tot in de regio’s Utrecht en Hollands Midden.

Bart Nieuwenhuis werd als GAGS (gezondheidskundig adviseur gevaarlijke stoffen) ingeschakeld, Leo Roos kwam als OvD-G (officier van dienst geneeskundig) ter plekke. Zij vertellen over hun ervaringen.

‘Toen werd opgeschaald naar GRIP 2 heb ik met de algemeen commandant plaatsgenomen in het ROT’, kijkt Bart terug. ‘Het eerste deel van de dag had ik het met de AGS van de brandweer vooral druk met informatie verzamelen en verwerken tot berichten voor hulpverleners en de bevolking over dioxines die vrij zouden kunnen komen. We hebben het RIVM gevraagd monsters te nemen en in onze berichten uitgelegd wat dioxines zijn en waar je op moet letten. Ook hebben we uitgelegd dat er metingen werden gedaan en dat we over de uitkomsten later zouden berichten. Het risico met dioxines is dat ze in de voedselketen terecht kunnen komen. De effecten van zo’n brand kunnen dus verstrekkend zijn: soms worden landbouwgewassen vernietigd of is het onverstandig dat de koeien grazen.’

Slachtoffers
‘Bij zulke branden’, vult Leo aan, ‘hebben onze collega’s van de brandweer hun handen vol om te blussen en de schade voor omliggende percelen te beperken. Voor ons is het vooral belangrijk snel te weten of de brandweer verwacht dat er mensen in het gebouw aanwezig zijn en of er mogelijk slachtoffers of vermisten zijn. Is het antwoord ja dan schalen we op en richten we ons op medische zorg en advisering om onrust weg te nemen en veiligheid in de omgeving te bevorderen. In dit geval was dat niet aan de orde en dan houden we één ambulance ter plekke.

Vooral voor hulpverleners die gewond kunnen raken of medische zorg nodig hebben. Daarnaast heb ik me als OvD-G in overleg met onder meer politie en brandweer gericht op mogelijke gevolgen in het effectgebied en advisering aan omwonenden. In het gebied lag bijvoorbeeld een school, waar men al snel besloot ’s middags dicht te blijven. De bewoners van de woonwijk in het gebied kregen het gebruikelijke advies binnen te blijven, ramen en deuren te sluiten en ventilatie uit te zetten. Dat is niet heel ingewikkeld, maar het vergt wel de nodige inzet en afstemming. Op locatie is het meeste werk dan gedaan, maar Sectie GHOR en het ROT hebben nog wel enige tijd werk. Onder meer om de omwonenden en betrokken organisaties in te lichten over de uitslagen van het onderzoek van het RIVM naar mogelijke dioxine.‘

Nafase
‘In de middag’, vervolgt Bart, ‘hebben we in het ROT volop aandacht besteed aan samenstelling van het nafaseteam. Dat zie ik als een belangrijke succesfactor bij de afhandeling van dit incident. Nadat branden zijn geblust, kunnen andere diensten inderdaad nog veel werk hebben, zeker als er  bijvoorbeeld asbest, dioxine of neerslag van roetdeeltjes in het spel is. Dan komen er ongerustheid en vragen van omwonenden, burgemeesters en wethouders, vooral over mogelijke effecten op de volksgezondheid. We hebben de afdeling medische milieukunde van de GGD benaderd en overgedragen wat er is gebeurd, welke acties zijn ondernomen en waarom. Nog voordat ik thuis was, schoven deze collega’s in Molenwaard al aan tafel om samen met onder meer de gemeente en de milieudienst de nafase te begeleiden. Uitkomsten van onderzoek naar dioxine kunnen wel enkele dagen op zich laten wachten, dan kun je vast scenario’s opstellen voor verschillende uitkomsten. De meetresultaten waren uiteindelijk goed: op de akkers en in de weilanden rondom Montapacking waren de dioxinewaarden zo laag dat landbouwproducten veilig geconsumeerd konden worden. Door de goede voorbereiding, liepen het proces en de overdracht goed.’

Tekst: Scherp tekstwerk