Goede verbinding tijdens digitale verstoring: punt van zorg?

27 januari 2023

Digitale verstoringen behoren tot de grootste risico’s voor de zorgsector. Want als bijvoorbeeld dossiers door een stroomstoring, hack of datalek onbereikbaar zijn of juist op straat komen te liggen, kan dat grote gevolgen hebben. Om de bewustwording en kennis over dit thema te bevorderen , bracht het congres ‘Goede verbinding tijdens digitale verstoring: punt van zorg?’ zo’n honderddertig betrokkenen uit de zorgsector bij elkaar. Hoog op de agenda stonden de rolverdeling en samenwerking in de keten.

Digitale incidenten en crises

Na de opening door dagvoorzitter Chris van ’t Hof maakte security specialist Oscar Koeroo van VWS met voorbeelden duidelijk hoe digitale incidenten kunnen uitgroeien tot omvangrijke crisissituaties. Van eekhoorns en graafmachines die per ongeluk kabels en daarmee internet en telefonie onbruikbaar maken tot een groot incident waarbij in 2021 het Ierse zorgsysteem werd platgelegd en voor tientallen miljoenen euro’s schade werd geleden.

Geleerde lessen

In presentaties kwamen geleerde lessen aan de orde. Zo besteedde de regio Zuidwest-Nederland het afgelopen jaar onder meer met tactische en strategische scenario- en dilemmasessies veel aandacht aan digitale weerbaarheid om het bewustzijn van risico’s en impact op instellingen en de keten te vergroten. De samenwerkende zorginstellingen in Rotterdam-Rijnmond werken aan een gezamenlijk regionaal plan voor cybersecurity en daaraan gekoppelde oefeningen. Concrete tips die uit de geleerde lessen voortvloeien:

• Besteed in de ‘koude fase’ aandacht aan scenario-denken,
• Oefenen en beschikbaarheid van communicatiemiddelen,
• Denk in de ‘warme fase’ aan een brede blik op effecten van de verstoring en snelle inschakeling van hulp.

Oefenen en samenwerken

In de middag oefenden de deelnemers aan de hand van een scenario van cyber security bedrijf Waker. Een fictief digitaal incident breidde zich van een ziekenhuis uit tot op nationaal niveau en vroeg om steeds omvangrijkere samenwerking. Want wat is er aan de hand en wie heb je precies nodig? Hoe vind en informeer je elkaar? En zijn de huidige structuren voor crisisbeheersing eigenlijk wel toereikend? De oefening bood meerdere aanknopingspunten om inzichten te delen en gezamenlijk verder te zoeken naar verbetermogelijkheden.

Leerzaam en enorm nuttig

‘Leuk, leerzaam, interactief, soms chaotisch, maar sowieso enorm nuttig om snel een beeld te krijgen van bedreigingen en mogelijke oplossingen’, oordeelden deelnemers aan het einde van de dag over de geboden informatie en de oefening. ‘Zo zijn we op zijn minst weer beter voorbereid op digitale verstoringen en zijn we ons nog meer bewust van het belang van oefenen en samenwerken. Niet alleen binnen de eigen organisatie, maar ook op regionaal en landelijk niveau.’