Zorgcoördinatie

21 maart 2019

Ambulanceorganisaties in Nederland zijn ontevreden over de processen op de 112-meldkamers. Het ministerie van Veiligheid en Justitie besloot enkele jaren geleden dat de alarmcentrales van alle hulpdiensten samengevoegd moesten worden op grotere schaal. Dat zou efficiënter werken, goedkoper zijn en de burger zou sneller worden geholpen. Deze veronderstellingen blijken lastig te realiseren. De vraag is of dit überhaupt gaat lukken. In Zuid-Holland Zuid vond inmiddels de verhuizing van de meldkamer plaats naar Rotterdam, waar een grote gemeenschappelijke meldkamer hoog boven het havengebied uittorent.

Verschillende ontwikkelingen dwingen ons kritisch te kijken naar meldkamerprocessen voor ambulancezorg. Oudere patiënten met complexe zorgbehoeften komen steeds vaker op de Spoedeisende Hulp terecht, met forse vertraging en wachttijden tot gevolg. Soms moet een ziekenhuis vragen om tijdelijk te worden ontzien, waardoor patiëntenstromen automatisch worden verlegd naar andere ziekenhuizen. Als de huisarts “overloopt“, wordt menigmaal een spoedambulance gebeld, terwijl dat achteraf bezien vaak niet nodig blijkt. Kortom: er is sprake van oververhitting van de acute zorgketen en de vraag is of er een rol is weggelegd voor een “witte meldkamer“.

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport erkent de situatie. Die introduceerde daarop een Actieplan Ambulancezorg waarvan ‘zorgcoördinatie’ een belangrijke pijler wordt. Dat moet als volgt gaan werken:

• de patiënt of hulpverlener belt met de witte meldkamer,
• bij spoed wordt direct een ambulance gestuurd,
• als de spoed wel meevalt wordt de hulpvraag snel en vakkundig door een aantal specialisten al op de meldkamer beoordeeld,
• een huisarts, een specialist vanuit de GGZ, de verpleeghuiszorg en de wijkzorg bepalen samen welke hulp nodig is en waar die het beste kan worden verstrekt en
• verwijzen vervolgens de patiënt.

Voordelen

De patiënt of de hulpverlener wordt niet meer van het kastje naar de muur gestuurd en er wordt aansluitend een afspraak gemaakt waar betreffende patiënt naar toe kan of moet. Zo wordt selectiever omgesprongen met het spoedvervoer. Wachttijden en tijdelijke sluitingen worden voorkomen en ook de huisarts wordt niet meer bedolven onder overbevolkte spreekuren. Maar het belangrijkste is dat de patiënten direct en efficiënt worden geholpen.

De vraag is nu of er nog plaats is voor zo’n voorziening binnen de gemeenschappelijke meldkamer met uitzicht over de havens van Rotterdam.

Column Hans Janssen, directeur Ambulancedienst ZHZ: De Stem van Dordt, 13 februari 2019