crisisbeheersing

De GHOR is expert en vraagbaak in samenwerking, zorgcontinuïteit en crisisbeheersing

Als strategisch beleidsadviseurs vormden Madieke Linckens en Jos Bal een tandem bij de GHOR. Vooral tijdens de coronaperiode zagen ze hun organisatie door ruimte en vertrouwen bloeien en met lef en slimme oplossingen verschil maken. Die bloei gunnen ze de organisatie ook voor de toekomst. Met Jos en Madieke kijken we in dit jubileumjaar terug naar hun hectische start net voor de Corona pandemie en de jaren daarna!

Voor Jos was de GHOR een uitgelezen mogelijkheid om de wereld van zorg, geneeskunde en crisisbestrijding te leren kennen, na eerdere banen op het gebied van veiligheid en crisisbeheersing bij (semi-)overheidsinstellingen. Een maand na zijn start kreeg hij in januari 2020 gezelschap van Madieke. De GHOR was voor haar een mooie vervolgstap in de ‘burgermaatschappij’, na een periode van zestien jaar binnen Defensie, waarbij ze met name actief was in de militaire gezondheidzorg.

Daadkrachtig

‘De bedoeling was van begin af aan dat Jos en ik samen zouden optrekken’, vertelt Madieke. ‘Dat had best kunnen botsen, want we zijn behoorlijk verschillend. Maar we waren er al snel uit wie zich waar mee bezig ging houden en we versterkten elkaar juist door die verschillen. Dat gold in het vervolg eigenlijk voor alles wat we aanpakten.’
Jos: ‘Waar die verschillen in zitten? Madieke is heel daadkrachtig. Zelf ben ik wat meer gericht op theorie, wat meer beschouwend. Met soms een vervelende, maar duidelijke mening. Samen werkte dat goed. Wel moesten we in het begin de ‘oude garde’ nog even overtuigen van onze toegevoegde waarde.’

Bij de GHOR ben ik iets meer Pippi Langkous geworden. Gewoon dóen

– Madieke

Familie

Madieke ‘Haha, dat gevoel had jij dus ook? Ik dacht dat het aan mij lag. Maar op een gegeven moment merk je dat ze naar je toe komen met vragen en weet je dat het goed zit. Het past bij de best wel sterke familiaire cultuur, die wat mij betreft vooral voordelen heeft. Je kon met elkaar botsen, maar altijd samen door de deur. Iedereen had een unieke waarde, inbreng en veel kennis. Dat maakte ons tot een hecht team. En ik heb nog nooit zoveel gelachen als bij de GHOR.’

Strategische positie

‘Toen wij kwamen’, schakelen de twee naar de inhoud, ‘leefde bij de GHOR ZHZ maar ook landelijk de wens de organisatie strategisch steviger te positioneren. Mede omdat die positie in de loop van de geschiedenis nog wel eens ter discussie werd gesteld. En omdat de gezondheidszorg zich ontwikkelt, verandert ook de omgeving waarin je functioneert. Het is van belang dat je daarin meebeweegt en je unieke toegevoegde waarde blijft tonen.’
Daarnaast behoorden onder meer advisering op het snijvlak van gezondheidszorg, veiligheid en openbaar bestuur en verschillende inhoudelijke onderwerpen tot de werkzaamheden van het duo. Zoals het regionaal risicoprofiel, het crisisplan, de Omgevingswet en de wetsevaluatie van de GHOR. Madieke: ‘Dat laat één van de mooie aspecten van de GHOR zien: je hebt alle ruimte om verschillende dingen te doen. Maar de grootste impact had toch de coronaperiode. Dat werd een soort ontdekkingstocht in een grote onbekende situatie. Met elkaar en met het netwerk van zorg- en crisispartners.’

Jos geeft scholing tijdens oefening Hollandse Griep

Zorghotel

Jos: ‘Madieke en ik deelden een vergelijkbare kijk op crisisbeheersing en wilden onze kennis en ervaring graag inbrengen. Uiteindelijk kregen we veel vrijheid en konden we zaken op onze manier doen. Zo zochten we zelf contact met partners in plaats van te wachten tot zij naar ons toekwamen. We zochten samen naar de juiste maatwerkoplossingen, passend bij de problematiek en bij onze regio. Om de week overlegden we bijvoorbeeld met een brede groep van verpleeg- en verzorgingshuizen. Onder meer over scenario’s of inrichting van een zorghotel. Tijdens de eerste golf richtten we ons aan de hand van indicatoren alleen op zaken waar we invloed op konden uitoefenen. We zochten en vonden manieren om met verpleeg- en verzorgingshuizen corona afdelingen in te richten, zo maakten we slimmer gebruik van de beschikbare capaciteit.’

 

Focus

‘Verschillen in inzichten worden soms groot omdat ze niet bespreekbaar worden gemaakt’, vervolgt Jos. ‘Daardoor krijg je wel eens wij-zij denken. Crises en hoogspanning zorgen voor focus. En zo werden de krachten gebundeld en stonden betrokkenen vooral open voor de sterke punten van anderen. Andersom vroegen we zorgorganisaties nadrukkelijk om kritisch op ons te zijn, om te kunnen leren van onze aanpak. Actie-leren noemde collega Jeroen dat dan ook, met tussentijdse, kritische evaluaties en eventuele bijstellingen. Andere geledingen, zoals het MT, namen dat over.’

Snelheid

Madieke: ‘Die kritische houding draagt er echt aan bij dat je als persoon en als organisatie kunt groeien. Er was ook een enorm gezamenlijk besef van het belang van samenwerking. Mensen waren letterlijk op zondag of midden in de nacht bereikbaar. Dat had iets heel moois. Het ging amper over randzaken. De focus lag echt op ieders toegevoegde waarde. Dat miste ik daarna wel.’
Want na die periode haalde de organisatie de teugels weer wat aan. Van heel veel vrijheid, ruimte om te doen en vertrouwen terug naar normaal, met de gebruikelijke structuur, hiërarchie en het bijbehorende ritme.

Pippi Langkous

‘Wat we uiteindelijk hebben bijgedragen aan de GHOR? De GHOR is een vak apart’, vervolgt Madieke. ‘Om het werk goed te doen moet je de sector, elkaar en elkaars belangen kennen. Je moet netwerken kunnen managen en contacten onderhouden. Daarin hebben we geïnvesteerd, waardoor we in de regio en op landelijk niveau stappen hebben kunnen zetten. Andersom heeft de GHOR mij ook veel gebracht. Ik heb er geleerd uit mijn comfortzone te stappen. In minder dan een uur een scenariosessie voorbereiden met een grote groep collega’s en externen? Of met creatieve werkvormen en energizers landelijke samenwerking bevorderen? Ik ben hier een beetje meer Pippi Langkous geworden. Gewoon dóen.’

Jos: ‘Ik heb onder meer mogen bijdragen aan het Zorgrisicoprofiel. En het was heel indrukwekkend om bij verschillende incidenten – zoals de schietpartij bij een zorgboerderij in Alblasserdam – vooraan te mogen staan en hulp te bieden.

Crises en hoogspanning zorgen voor focus, daarmee werden de krachten gebundeld

– Jos

Eend

‘De GHOR lijkt soms een vreemde eend in de bijt, maar juist daardoor heeft de organisatie een waardevolle verbindende rol’, besluit hij. ‘Expert, vraagbaak en aanjager in één. Die kwaliteiten van de GHOR moet de Veiligheidsregio blijven benutten. Blijf scherp, alert en vooruitdenken.’
Madieke: ‘Het klinkt als een cliché, maar de rol van oliemannetje is er een die de GHOR krachtig maakt. Voor de toekomst hoop ik dat de organisatie net zoveel ruimte en vertrouwen krijgt als in die intense crisisperiode.’

Madieke is sinds januari 2025 afdelingshoofd risicobeheersing Baronie en Risk Factory bij de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant.
Jos is sinds 2023 hoofd integrale veiligheid aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Gerelateerde artikelen

GHOR Zuid-Holland Zuid
Prof. Kohnstammlaan 10
3312 KL  Dordrecht

GHOR in beweging